8 Ara 2006

F Klavye


F klavyenin babası İhsan Sıtkı Yener'le yapilan bir roportajda kendisi sunlari soyluyor:

"Harf inkılabından sonra, üzerinde türkçe harflerin de bulunduğu daktilolar ithal edilmeye başlanmış. Ancak, her fabrikanın klavyesinde türkçe harflerin yerleri farklı. Belki 70 farklı klavye dizilişi var. 1928'de resmi dairelerin alacakları klavyelerin aynı dizilişte olmasına karar verilmiş ama o karar başarılı olmamış. 46'dan itibaren türk dilinin özelliklerine uygun, standart bir klavye geliştirilmesi için resmi makamlara yazılar yazdım. Dp'nin yeni seçildiği dönemde, millî eğitim bakanı tevfik ileri'den randevu alabildim. Onunla birlikte Cumhurbaşkanı Celal Bayar'a gittik. 'Bilimsel bir klavye yapın, sizin yaptığınızı kabul edelim' dediler. Yabancı uzmanların da bulunduğu bir komisyon kuruldu. Türkçe'de kullanılmakta olan tüm kelimelerin istatistiğini TDK'nın kılavuzundan yararlanarak çıkardık. 29934 kelime içinde hangi harften kaçar adet bulunduğunu tespit ettikten sonra, parmakların fiziksel güçleri ve hareket özelliklerini de esas alarak harfleri yerleştirdik. Ellerin kullanım yüzdesini de hesaba katarak yaptığımız klavyede sol el yaklaşık yüzde 49, sağ el de yüzde 51 oranında kullanılacak şekilde harfler yerleştirilmiştir. Türkçe'nin fonetik özelliğine uygunluk açısından sesli harfleri sol elde topladık." "1955'ten itibaren uluslararası daktilografi ve steno yarışmaları başlamıştı. Hemen biz de başvurduk ve 1956'da dahil olduk. Öğrencilerim bu şampiyonalarda 28 defa dünya birincisi oldular. Bu birinciliklerin 14'ünde dünya rekoru kırıldı. Hatta fransızlar itiraz etmişlerdi ilkinde, 'Türkler yarışma için özel olarak tertip edilmiş bir klavye kullanıyorlar' diye. 6 saat süren tartışmalardan sonra, Fransızlar'a 'siz de yapın o halde özel bir klavye' dediler."

Q klavye nasıl geliştirildi peki derseniz, o ise bir ekonomik zorunluluk sonucu ortaya çıktı. Daktilolar ilk çıktığında benzer bir bilimsel araştırma ingilizceye uygun bir klavye geliştirildi. O da kelimeler taranarak ve oldukça hızlı idi. Fakat daktilonun harfleri bu çok hızlı yazımda yakın harflerin ardarda basılmasından dolayı bozuluyor, yüksek maliyetlere neden oluyordu. Zorunlu olarak daha yavaş, ardarda basılan harflerin birbirinden uzak olacağı bir klavye tasarlandı: Q klavye. Q klavye özellikle yavaşlatılmış bir klavyedir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder